Sławomir Maria Nietupski dla Szafy nr 52

Fragment mini wywiadu dla Szafy nr 52. Więcej tu http://szafa.kwartalnik.eu/52/jpg/nietupski.html

Marcin Włodarski: W Twoich pracach widzę wpływ surrealizmu... jak to się stało? W tak zmechanizowanym, matematycznym świecie?
Slavomir Maria Nietupski: Świat się mieni i tętni swoim bezdusznym życiem, ja tylko portretuję jego aktualny stan, który przepływa przeze mnie, jestem czymś w rodzaju medium. Nie zakładam, że tematyka jaką wezmę na tapetę będzie akurat aktualna czy nośna. To pewien zapis chwili i, co najważniejsze, emocji jakie mienią się we mnie. Staram się dodać nieco kolorytu temu - jak to nazwałeś zmechanizowanemu światu, czy nawet zindustrializowanej rzeczywistości. 
Od wielu lat postrzegam mrowie spraw codziennych jako swoisty paradoks i faktycznie wykładnią najlepiej definiującą ten przepływ wrażeń jest bliski mi surrealizm. Choć z drugiej strony, nie zakładam nigdy z automatu, że dana konwencja będzie wspólnym mianownikiem dla efektu końcowego moich wizualizacji. To bezkompromisowy i naturalny proces, który poniekąd charakteryzuje mój styl tworzenia.

Tomasz Białkowski, "Powróz"

Tomasz Białkowski decyduje się zostać jednak przy prozie kryminalnej. Jego cyrk, jego dekoracje.

„Powróz” to oddech po trylogii z Pawłem Werensem w roli głównej. I dobrze. Tym razem powieść Białkowskiego jeszcze mocniej zakorzeniona jest w rzeczywistości, tym razem historycznej. Powieść, jak na dobry kryminał przystało, rozpoczyna się mocnym uderzeniem, mianowicie mającym swoje historyczne potwierdzenie makabrycznym powieszeniem faszystów pracujących w obozie w Stuthoff, co miało miejsce w roku 1946 w Gdańsku. Tomasz Białkowski zadbał o to, byśmy otrzymali obraz gorzki z ambiwalentnym stosunkiem do publicznych egzekucji, nawet jeśli dotyczy to zbrodniarzy wojennych. Na kilku stronach zaledwie udało się autorowi pokazać okrucieństwo wojny i jej siłę w wypłukiwaniu pierwiastków człowieczeństwa z naszego ssaczego gatunku.

Kolejne strony to już współczesna historia podana wzorowo. Miejscem wydarzeń jest prowincja, też nieobca autorowi pochodzącemu z małego mazurskiego miasteczka, być może dzięki temu poświęca co jakiś czas kilka zdań na temat życia na prowincji, relacji między ludźmi, zależności jakie między nimi panują. I tak mamy tu osobę byłego burmistrza, księdza i oczywiście bossa zatrudniającego dużą liczbę skazanych na bezrobocie słabo wykształconych ludzi.

Dochodzenie w sprawie prowadzi nie detektyw, nie dziennikarz a Iga Szpica, kobieta po silnych przeżyciach związanych ze stratą dziecka w ulicznych okolicznościach. Tu Białkowski bardzo bliski jest codziennym wiadomościom oferowanym przez serwisy informacyjne. Zresztą nie tylko w tym przypadku autor bliski codzienności nie sili się na wymyślanie niecodziennych historii. Wszystko, co czytamy, może mieć miejsce w każdej dziurze, w każdej Polsce, w każdej Warszawie, każdego Polaka to spotkać może. Nie mamy tu bowiem do czynienia z odległym naszemu doświadczeniu premierem, prezydentem, naukowcem. To właściwie historia wycięta z kroniki kryminalnej lokalnej gazety.

Lokalność a jednocześnie uniwersalność tej opowieści stanowi o sile „Powrozu”. Cieszę się, że nie musiałem brnąć przez szczegółowe opisy miejsc zbrodni, specyfikacji kolejnej broni palnej, charakterystyk sztuki walki jakie pojął jeden z bohaterów itp. Tomasz Białkowski zaserwował książkę do pociągu bardzo szybko się czytającą. Myślę, że w tym gatunku wypracował już swój rozpoznawalny styl. To styl bardzo oszczędny, omijający konsultacje z detektywami, prawnikami, medycyną sądową. Urok tych kryminałów może polegać na podglądaniu zachowań ludzi, ludzi z naszego otoczenia. Oczywiście autor zadbał, by ci ludzie nie pochodzili ze szkolnej ławki. To nie bohaterowie mający problemy socjalno-bytowe. Lekarze, prawnicy, producenci jachtów mają czas na zbrodnie, tajemnice i niedomówienia. Tu nie jeździ się piętnastoletnim oplem. Mamy za to okazję rozsiąść się w nowym pachnącym japońskim suvie pachnącym świeżością. Autor trzyma się zasad.

Powieść zaczyna się mocno, czyta szybko i kończy niespodziewanie nagle. To oczywiście zasługa, jak już wspomniałem, pewnej oszczędności, jaką wykazuje autor w relacjonowaniu zdarzeń i budowaniu przestrzeni. Dodajmy do tego słońce, nawet upał w małym mazurskim  miasteczku z jeziorem u swych stóp. To dla mnie siła kryminału. Jednak jeśli ktoś lubi brnąć w kryminalne fantazje, arkana dochodzeń, mroczną aurę, niespodziewane reakcje bohaterów, musi poczekać na kolejną historię. Zamykając „Powróz”, czułem, że Tomasz Białkowski siada do pisania kolejnej książki, tym razem zimowej, ciemnej i depresyjnej.

Tomasz Białkowski, „Powróz”, Wydawnictwo OFICYNKA, 2014

Soren Gauger "Nie to/Nie tamto" - zło wisi w powietrzu.

- Marcin tu coś wisi w powietrzu.

-co?

-Coś złego. Jak ty możesz tu mieszkać?

(Rafał P. podczas nocy sylwestrowej w Suszu rok 1993/1994)

Soren Gauger – Kanadyjczyk od piętnastu lat mieszkający w Polsce zarzucił mi pętlę na szyję swoją książką pt. „Nie to/Nie tamto”. Opowieść zawartą w niej podzielił na dwie, niezwiązane ze sobą, części, czyli na „Nie to” oraz „Nie tamto”.

Pętla zarzucona już w pierwszych zdaniach z każdą stroną zaciska się coraz bardziej, by w końcu wyhuśtać mnie od czubków placów, po kleksa w majtki. Zasada jest niby prosta, śniąca się i kusząca do samodzielnej realizacji od dawna, od filmów Tarantino również. Gauger rozpoczyna kilka osobnych historii, które w końcu krzyżują się ze sobą, dochodzi do spotkania bohaterów. Sielska atmosfera, drobnomieszczańskie kokieterie, uśmiechy, cała ta pruderia i forma doczeka się tragicznego końca, jak zresztą zdążyliśmy się już przyzwyczaić w rzeczywistym otoczeniu. Gauger wyrywa nam nas z naszego bloku, rady pedagogicznej, z naszych przyławkowych podszeptów o sąsiedzie, o jego dziecku itede. Wszyscy mamy dobre chęci, każdy jest taki dobry, mamy swoich specjalistów, jesteśmy dla siebie życzliwi. Nie mówimy sobie całej prawdy, by nie urazić. Czy takie zachowanie to właśnie to? Pytam jako pedagog. Oj, Chyba jednak „nie to”.

„Nie tamto” to już osobna historia.

Niepokojąco jednak tożsama z pierwszą częścią, która zmierzała do odkrycia zła uśpionego w człowieku. Skąd to zło? To zło metafizyczne czy wynikające z szerokości geograficznej, na której ma ono żyzną glebę? Być może i to, i tamto. Bohater pierwszej części pozbywszy się brzydkiego guza na szyi postanawia odpocząć podczas lektury poleconej mu przez oderwaną od rzeczywistości kobietę. Przedmowa tej lektury sugeruje, że akcja toczy się w Polsce, czyli w miejscu, gdzie nawet optymizm jeździ na czarnym koniu.

I od początku do końca drugiej części książki nie jestem pewien, gdzie zaczyna się, gdzie kończy cokolwiek. Narrator zmienia tożsamości, zmienia się jego stan świadomości. Akcja pętli się a jej bohaterowie są co najmniej wyrwani z psychodelicznego obrazu, nagle przebudzeni na obcej sobie planecie, którą chcą rozpoznać. To co się dzieje, mogłoby się nie dziać lub dziać inaczej i gdzieś indziej. Nie o to chodzi i nie o tamto też, żeby była jasność.

Po przeczytaniu książki wiem, przekonałem się kolejny raz, że trzeba być czujnym. Nie zawsze to co wiedzę, jest tym, co widzę. Mało tego, swoim uczuciom też nie można zawierzyć bezgranicznie. Jak żyć wobec tego? Chodząc po linie nad przepaścią. Można tę sztukę oswoić do stopnia włożenia rąk do kieszeni podczas spaceru. Tak pisze Soren Gauger.

„Nie tamto” o tyle wiąże się z pierwszą, że wyłania się, podobnie jak pierwsza część, ze sztuczności, stylizacji, jaką są pozostałości murów obronnych w Suszu. Trwa w tych strzępach duma minionych czasów, ale to jednak nie nasza tylko krzyżacka duma. Do tego już poszarpana i pożółkła jak stare listy od Elki.

Nie wiem, co jest rzeczywistością. Dochodzą do mnie głosy różnych epok wystrzeliwane przez napoleońskie armaty ustawione w miejskim parku. Nie wiem czy to czytaliście, ale mnie kojarzy się ta książka przede wszystkim z tymi armatami.

Ostatecznie i tak chodzi przede wszystkim o tezę, jaką bohater słyszy z ust portretu:

„Podstawową kwestię, którą sam musisz rozstrzygnąć (…) stanowi pytanie: czy piwnica istnieje, czy nie. Jeśli bowiem uznasz, że ona gdzieś tam jest, potem zaś uda ci się ją odnaleźć, wtedy nic na świecie nie zdoła sprawić, że jeszcze kiedyś zwątpisz w jej istnienie. Możemy gromadzić naszą wiedzę – nie mówiąc już nic o naszych złudzeniach – niemożliwym jest jednak, aby coś od niej odjąć.”

Trudno powiedzieć, ciężko przechodzi przez gardło, że rozmowa z obrazem wydaje mi się kluczem do tej książki. Nie szukałem żadnego klucza. Przyszło mi tylko do głowy podczas czytania, że rozmowa o potrzebie materializowania swoich marzeń, pomysłów; uzależnienia od tego, co już się stało, że to jest sednem tej książki. Nawet jeśli nie, to już się we mnie wydarzyło i niestety, nie potrafię się tego pozbyć. Wszystko inne jest sztukaterią.

Pisarz próbuje oddziaływać na czytelnika, wywołać emocje świadomie dokonując zabiegów w konstrukcji. To cenne we współczesnej prozie przesyconej „zabiegiem” przyczynowo-skutkowym. Do tego zabawa konwencją opowieści ludowej, może baśni, thrillera podpowiada mi, że nie powinienem się zdziwić, gdyby przedwojenny mnich szczycił się elektrycznym czajnikiem.

Ostatecznie jesteśmy trochę budująco rozbici po książce Sorena Gaugera. My, to znaczy, ja i ten, o którym ciągle myślałem, że ją czyta. Jest jeszcze ta ona, której w myślach czytałem. Zazwyczaj jest blisko, ale tym razem postanowiłem nie czytać jej na głos.

Wszystko i tak zmierza do tragedii, spełnia się złożeniem ofiary z życia. Dobrze, że ofiara złożona jest czytelnym językiem, wnikającym głęboko do sedna sprawy, a jednocześnie bez przykrej nachalności pierwszoosobowego narratora. On skulony w ciemnym kącie uznaje wszystko za obraz zbyt zamazany, by go komentować, żeby niby-sparafrazować cytowanego przez Gaugera Pomponiusza. Wydarzenia serwowane w formie podania ludowego, któremu nie obca jest fantastyka, zaogniają moje relacje z rzeczywistością podczas czytania książki. Duszna, ciasna atmosfera klasztoru, dzielenie jej murów z dwoma podejrzanymi, podejrzliwymi, podtruwającymi się wzajemnie ojcami podpowiada mi, że muszę się ewakuować ze swojej zagrody, choćby na chwilę. Wizyta ojca i jego stawianie warunków przypomina mi moje bredzenie do uczniów. Dzięki książce Sorena Gaugera mamy możliwość konfliktowania się z samym sobą, co bywa pożyteczne. Dodaję do walorów książki jeszcze tę atmosferę dusznego klasztoru w pozbawionym wygód anturażu. Błoto, niepokój, chłód i pleśń. Kojarzy mi się z filmami  takimi jak „Hostel” i książką poetycką Gajdy pod tym właśnie tytułem. A i tak najbardziej książka ( w dwóch swoich częściach) oddaje atmosferę mojego miasta podczas deszczowych, grudniowych dni.

Tak, debiut polskojęzyczny Sorena Gaugera wprowadza dużo fermentu do świata czytelnika. I taka książka zawsze ma swoją honorową półkę w piwnicy. Kto przeczytał wie, że piwnica, wbrew swemu przeznaczeniu, przedłuża życie, ratuje.

Soren Gauger, "Nie to/Nie tamto" korporacja ha!art, Kraków 2014

"Występy gościnne" Agnieszki Wolny-Hamkało w nowym numerze Szafy

Występy Agnieszki Wolny-Hamkało w mojej piwnicy

Wiersze zebrane pod tytułem „Występy gościnne” Agnieszki Wolny-Hamkało wziąłem do ręki pewnego ciepłego jesiennego dnia, kiedy to pies chciał ciastko a ludzie nagle rozpinali płaszcze. Działo się wiele rozmaitych spraw, liczne szczegóły rzeczy i ducha wpadały pod moje ucho i oko. Rozpinałem zamek płaszcza, tę tkaninę dzielącą mnie od świata owej książki, pazurami rozrywałem i przez szczelinę wierszy wyciągałem rękę i brałem garściami jak ziarna wszystkie słowa. Słowa tak liczne, że trylogia nie może współzawodniczyć z myślą choćby o remisie.

Całość w nowym numerze Szafy http://szafa.kwartalnik.eu/52/htm/krytyka_literacka/wlodarski.html

"Hipochondryk przeciwko homo "fitness"- wywiad z Mariuszem Sieniewiczem

W nowym numerze Szafy wywiad z Mariuszem Sieniewiczem.

Marcin Włodarski:

"Walizki Hipochondryka" to tytuł Twojej nowej powieści. Opowiedz, jeśli możesz, dlaczego bohaterem jest hipochondryk? Dlaczego nie walizki uciekiniera, mechanika, aktora, nauczyciela, marzyciela ...tylko właśnie hipochondryk staje się dziś bohaterem na miarę powieści?

Mariusz Sieniewicz:

Bo hipochondria zaczyna określać naszą, mówiąc górnolotnie, tożsamość. Jesteśmy przewrażliwieni na swoim punkcie, jesteśmy egocentrycznie skoncentrowani na swoich lękach, fobiach, defektach, potęgowanych i kumulowanych przez filozofię doskonałości oraz dyktat nowego typu człowieka. Nazywam go sobie homo fitness. Czyli: eliminacja kalorii i refleksji, maksymalizacja wrażeń, płatków i kiełków, kastracja perspektywy metafizycznej. Poza tym, cholera jasna!, ja naprawdę się starzeję… Ja, choć to wręcz nieprawdopodobne, umieram i boję się umierania. A miało być przecież tak pięknie. O umieraniu, starości, śmierci mówili wyłącznie poeci.

Całość wywiadu znajdziecie tu: wywiad z Mariuszem Sieniewiczem

52 nr Szafy w sieci

http://szafa.kwartalnik.eu/

POEZJA

Rafał Derda, Barbara Janas-Dudek, Ewa Brzoza Birk, Olgerd Dziechciarz,
Ewa Frączek, Jakub Sajkowski, Sas, Aleksandra Słowik, Iwona Szybowska,
Małgorzata Południak, Klaudia Raczek, Teresa Radziewicz, Rafał Różewicz,
Marcin Włodarski, Miłosz Marcin Zawadzki


PROZA

Jacek Durski, Hanna Dikta, Dorota Bucka, Tomasz Jamroziński,
Grzegorz Kozera, Krzysztof Niewrzęda, Ewa Olejarz, Iwona Partyka,
Sławomir Majewski, Marcin Orliński, Marcin Zakrzewski, Beata Zdziarska


FOTOGRAFIA-GRAFIKA-MALARSTWO

Tadeusz Baranowski, Monika Biermann, Foto Odlot 2015, Irena Machlowiec, 
Maria Macięga, Slavomir Maria Nietupski, Eva Pohlke, Agnieszka Renusz, 
Franziska Schmalzl, Katarzyna Tchórz, Artur Trojanowski


sZAFa Presents

Barbara Janas-Dudek - „Zakład pracy chronionej” - monodram
Paweł Łęczuk - „Kolędnicy”
Ania Możdżeń-Brzozowska - O powadze strasznych baśni
Marta Kołodziejska – „Grafika da się lubić” – cykl tekstów 
niekoniecznie poważnych o najpoważniejszej niepoważnej przygodzie, jaka mi się w życiu przytrafiła
Maja Staśko – „Metatekstowy" fragment wokół poezji Dyckiego. „Mimo-wolność” (ilustracja)
Iwona Partyka - Mroczna tajemnica Don Orestesa Gonzagi Greco


CZYTANIA

Sławomir Hornik - Bunt nasz powszedni. Łukasz Jarosz „***Chciałem zobaczyć kulistą duszę świata”


ESEJE-FELIETONY-RELACJE

Paweł Dąbrowski - Zespół presji poetyckiej
Ewa Frączek - Wara od ojca swego i matki swojej
Barbara Janas-Dudek - Karol Maliszewski na „Wolności Czytania”
Leszek Jodliński - Ostrawskie kryształy Kubišty
Jan Krasnowolski - Skąd uciekłem
Maja Staśko - Raz, dwa, czas. Maurycego Mochnackiego uwikłanie w czas
Kamila Wasilewska-Kaczmarczyk - Minimalizm po swojemu


TEATR, FILM

Izabella Bartnicka - Współcześni spadkobiercy Stańczyka
Leszek Jodliński - Lampart. Wspomnienie

KRYTYKA LITERACKA-RECENZJE

Dorota Bucka - To, co zawsze, czyli recenzja książki Waldemara Bawołka „To co obok”
Rafał Derda - Przemycanie przedmiotów, czyli na temat tomiku „Product placement” Rafała Różewicza
Ewa Frączek - Stephen Kelman zabił we mnie gołębia. Na chwilę
Roma Jegor – „Zaklad pracy chronionej”- Barbara Janas-Dudek
Karol Maliszewski - Wierzyć wśród zwierząt. „Wierzyniec” Mariusza Partyki
Dariusz Niestrzębski – „Morfina” Szczepan Twardoch
Teresa Radziewicz - Najpierw się gubi życie, czyli o debiucie Pawła Tomanka
Klaudia Raczek - Studium przypadku losowego. „Zegar światowy” Nicka Montforta
* Świat nieoczywisty jak stół Berkeleya. „Nie to/Nie tamto” Sorena Gaugera
Jakub Sajkowski - Nic ma się dobrze. Rafał Różewicz „Product placement”
* Wyrósł ze mnie menel i krzyczy "Tu jest Polska". „Zabiegi” Marcina Orlińskiego
Ewelina Sasin – „Hotel dla twoich rzeczy. O życiu, macierzyństwie i pisaniu” Joanny Jagiełło
Maja Staśko - Bierzcie i je jedzcie. O „ołtarzu z Isenheim” Jakuba Ekiera
Kinga Weronika de Walla - Szkic na temat „Białych krzeseł” Krystyny Dąbrowskiej
Marcin Włodarski - Występy Agnieszki Wolny-Hamkało w mojej piwnicy


WYWIADY

Mateusz Grzeszczuk
- rozmawia z Les ki
Małgorzata Południak
- rozmawia z Jakubem Sajkowskim
Marcin Włodarski
- rozmawia z Mariuszem Sieniewiczem


PATRONAT MEDIALNY

Port Poetycki XII Edycja
Prezentacje:
- Barbara Trzybulska
- Anna Wołoch


NOWOŚCI
WYDAWNICZE

Małgorzata Południak „Liczby nieparzyste”
Marcin Orliński „Zabiegi”
Wioletta Grzegorzewska „Guguły”
Joanna Jagiełło „Hotel dla twoich rzeczy. O życiu, macierzyństwie i pisaniu”
Teresa Radziewicz „Rzeczy pospolite”

"W świetle dziennym" Tadeusz Różewicz

Jeszcze inni
siedzą w ciemności
wygodnie
z cukierkiem w sobie
czekają
na dramat lub komedię

na białym prześcieradle
kobiety z oczami
które otwierają się i zamykają
z ustami w których
roją się białe zęby
rozbierają się
na oczach zebranych

z otwartych ciał
płynie krew
razem z muzyką
i dialogiem

wszystko tu jest
zabawne wstrząsające
ciekawsze
piękniejsze
niż w świecie realnym
zmalałym nagle
pozbawionym smaku

Kiedy bohater dusi
lub pokrywa
bohaterkę
pocałunkami
odbiorcy przerywają ssanie
cukierka.

"Liczby nieparzyste " w teatrze

"Liczby nieparzyste" Małgorzaty Południak pasują mi do teatru. Słyszę je jako kwestie wypowiadane ze sceny. Dlatego towarzyszą mi podczas teatralnych podróży. Proszę bardzo, taki fragment:

"Kiedy przyszedłeś, pozwoliłam sobie nie oszaleć. Wycierałam
plamy ze ścian. Zanim ruch uliczny rozpędził spadające iskry
wychodzących na papierosa, nabrał mnie facet z akcentem
tak efektownym, że osiadał na ramionach zapach jego wody
po goleniu."
                                                           (Odrzucenie)

Do książki jeszcze wrócę tu w piwnicy.

Sorena Gaugera książka ze mną w podróży

O książce Sorena Gaugera "Nie to nie/ tamto"  opublikowanej niedawno przez korporację Ha!art w Krakowie więcej za kilka dni. Na razie leczę rany. Opowieść kanadyjczyka  mieszkającego od  piętnastu lat w Krakowie (przynajmniej w części "Nie to") to puzzle pocięte i samosięskładające. To książka, o jakiej śnię, ale nigdy nie napiszę. Zresztą, po cóż, skoro dużo lepiej zrobił to już Gauger.

"Nie to/nie tamto tnie mnie na części. Potrzebuję apteczki przy sobie o każdej godzinie. "Nie to/nie tamto" wyrzuca mnie na zakręcie i spadam ze stromej górki. To jest to!

Helikopter w ogniu wierszy

Nowy numer Helikoptera już w sieci

W numerze: http://opt-art.net/helikopter/

Krzysztof Jaworski, Herkus Kunčius, Marek Kołodziejski, Jacek Krzypkowski, Dawid Majer, Paweł „Kelner” Rozwadowski, Ewa Sonnenberg, Piotr Gwiazda, Karol Maliszewski, Rafał Gawin, Mirosław Drabczyk, Juliusz Gabryel, Olgierd Dziechciarz, Jarosław Klejnberg oraz fotorelacja z koncertu Petera Brötzmanna.

"Emigracja" Tomasza Kościkiewicza emigruje do piwnicy

Świetna rzecz, pomysł, jakiego jeszcze nie spotkałem. Kilka dni temu na świat przyszła książka poetycka Tomasza Kościkiewicza "Emigracja". Tom wydany z okazji wieczoru autorskiego w Inowrocławiu. Zalew ciekawych wierszy napisał Kościkiewicz. Obszerne, zagarniające miejskie przestrzenie swoimi wielkimi garściami. Z pewnością wrócę tu jeszcze napisać nieco więcej na temat tej książki.

"Więdnice" Karola Samsela wiją się w piwnicy

Wydawnictwo FORMA opublikowało wiersze Karola Samsela zebrane w książce pod tytułem "Więdnice". Sam tytuł zapowiada, że będzie ciekawie albo wręcz odwrotnie, się uwiędnie przy tym. Sprawa jednak nie jest tak prosta. W imię hasła ostatnio bardzo popularnego LEPSZE WYBORY NIŻ NOWOTWORY przeprowadziłem w piwnicy głosowanie w sprawie książki: na burmistrza ją? Frekwencja pyszna - tylko pająk nie przyszedł do urny, bo twierdzi, że benzyna tanieje tylko przed wyborami i woli pilnować swojej sieci. 

W styczniu ogłoszone zostaną wyniki głosownia w toruńskim piśmie INTER, czyli szerzej nieco o wierszach Karola Samsela.

A oto fragment wniosków ciągle komponowanych na temat książki, wniosków wysnutych przez Piwniczną Komisję Wyborczą:

W zacytowanym wierszu podmiot zwraca się do Antonescu – rumuńskiego dyktatora współpracującego z Hitlerem. Oczywiście, że to naturalne dla tej książki. Samsel nie daje wytchnienia, ciągle podstawia nogi ludziom zadowolonym, przypomina, nie puszcza w niepamięć, zło jest tu obecne.

Agnieszki Wolny-Hamkało występ gościnny w piwnicy

Najnowszą książkę z wierszami p. "Występy gościnne" czytam już od miesiąca. To wiersze pełne przedmiotów i ludzi. Słowa rozmnażają się przez pączkowanie w głowie czytelnika. Tworzą obrazy codzienności, z jakiej być może autorka chcę się wyrwać, chce się oderwać, odejść. Czytając książkę czuję się jak grupie śledzący występującą. Pozwoliła zajrzeć na chwilę do swojego backstage'a.

I w końcu, chociaż niechętnie, bo nie umiałem, napisałem nieco o książce do Szafy. I tu informacja jakich mało:

w najnowszym numerze SzaFy wrażenia ze spotkania z wierszami Agnieszki Wolny-Hamkało. 

Książka ukazała się nakładem Wydawnictwa Igloo. Wydawnictwo określa się jako niekomercyjne i deklaruje, że ratować będzie dobre wiersze rozproszone po świecie internetu, tak by nie zaginął ślad po talencie. No, ładne to. Trzymamy kciuki. 

A tymczasem książki jeszcze nie odkładam.

tu pierwszy występ poetki w piwnicy: Nicon i Leica

Helikopter 11/2014

Helikopter nr 11/2014 transferem do bytu sieciowego wprowadza kolejne wiersze. Tym razem również Grzegorz Kwiatkowski. Dla tych, co chcą zanurzyć się w bezlitosnym świecie Kwiatkowskiego wsiąść do tego Helikoptera, jest obowiązek, sprawdzić dokąd zmierza poeta. 

Również Ewa Sonnenberg, Paweł Podlipniak i Tomasz Kościkiewicz.

Wielu innych.

http://opt-art.net/helikopter/

Trwałości

Olga Tokarczuk wydała na świat "Księgi Jakubowe". O nich innym razem. W piwnicy odkurzono niezbyt jeszcze zakurzoną "Annę Inn w grobowcach świata". Mit ma to do siebie, że jest zawsze aktualny, bo jest mitem właśnie, a tylko one nie tracą świeżości. Można je - jak to uczyniła Olga Tokarczuk, odmalować współczesnymi farbami, nadać im inną fakturę, ale co ma być, zostanie.

W uszach brzmią różne fragmenty "Anny Inn...". Dziś, wczoraj, przed wczoraj, tydzień temu, miesiąc temu w bęben biją te słowa:

"Tworzy się ze strachu i ku nieszczęściu, bo wszystko, co stworzone, musi się rozpaść."

Na ile dotyczy to literatury? Mitu? 

Nie dotyczy?

Otwarte

Znam to, widziałem, słyszałem. Nie trzeba powtarzać.

Mamy coraz czystsze ulice, pełne sklepy podniecające zapachami

i ekspedientkami

wzrost gospodarczy i przyrost przyrodzenia ogólny

yes yes yes

Winszujemy sobie mniejszego odsetka próchnicy

wśród nowonarodzonych,

większej ilości biegaczy i kolaży.

Orzeźwiających konkursów piękności i sposobów

na oczyszczanie jelita grubego.

Jak mam zatem opublikować wiersz o tym,

że w moim mieście i wszystkich miastach tej ziemi

coraz więcej samobójstw

chorych psychicznie i nerwowo

konających u progu drzwi z napisem

OTWARTE?

Tytuły wydawnictwa FORMA

Nowe tytuły wydawnictwa forma na klawiaturze piwnicy. Trzymać formę to ważna sprawa.

Paweł Sarna - znany śląski poeta i jego książka "Pokój na widoku".

Małgorzata Południak - w dwa lata po debiucie wyrzuca przez okno "Liczby nieparzyste".

Karol Samsel - poeta o słodki głosiku tym razem zaczepnie obnaża się "Więdnicami"

"Brzuch" to jedno ze słów pojawiających się w tomie Sarny. "Chmury" to słowo z książki Małgorzaty Południak. "Siodło" pojawia się w tomie Samsela. Te pojedyncze słowa, być może, są słowami kluczami... Zobaczymy. Wyśpimy się i przejrzymy na oczy.

Kamil Sipowicz "Choroby kartezjańskie". Tańce.

Szyszynka w wierszach Sipowicza pojawia się tak często, że nie sposób niepotraktować jej poważnie. Taniec również wije się między wersami tej poezji - zarówno ten pszczeli (opisany, zwikipedizowany), jak i ten muszy, jeszcze intuicyjny, poetycki aż tylko.

Szalona/szalony

idziesz Marszałkowską

spotykasz siebie samego na Kruczej

Brackiej i Widok

całuje cię w usta

szalona/szalony

Już pierwszy wiersz zapowiada walkę o wiedzę na temat komunikacji. I tak już zostanie. Często zawiła, intertekstualna poezja. Jeśli pojawia się w wierszu parszywa dwunastka, niech będzie małą literą, to jeszcze nie ma strachu. Jednak wiersze Sipowicza najczęściej są bardziej wymagające. Bywają wiersze - jak "Widzenie Krzysztofa Płonki" przypominające frazą poetę młodego, biegnącego i wykrzykującego kolejne wersy w popłochu, jakby chodziło tylko o wykrzyczenie komunikatu, bez dbania o dotarcie do odbiorcy. 

Język

W fonemach, zgłoskach, kwarkach mowy
gil o czerwonym brzuchu wybija dziobem
szczelinę i cieknie z niej nasienne światło.
Czujesz je na języku, taniec korony stworzenia.

Kot pazurem w krysztale języka wydrapuje
sygnaturę drapieżcy, a ty chcesz kolcem języka
przebić się na drugą stronę.

Ale to twój krąg, łagodny terroryzm.
Rozpruta szmaciana lalka, pajacyk,
co zdycha na gruźlicę, dziecinna kuchenka,
oczywiście rozbita.

Kamil Sipowicz, "Choroby kartezjańskie", WBPiCAK Poznań 2014

"Ostatnie śniadanie" Barbara Gruszka-Zych

Tak mocno, że chce się przestać czytać.

Tak delikatnie, że nie można nie zgrzeszyć i nie przestać czytać.

Tak bezpretensjonalnie, że alfabet składa się w jedną literę mówiącą wszystko.

Tak tajemniczo, że nie wiem, co mówi alfabet.

i tak dalej

można ciągnąć zachwyt.

Wiersze z tomu "Ostatnie śniadanie" żyjącego już od 2009 roku dzięki wydawnictwu TOPOS o życiu i odejściu mówią. Niby nic nowego, ale warto wracać. 

Wyliczanka

Małgosia ma mamę

i siostrzyczkę Agatkę

i tatę który zrezygnował ze spacerów

żeby nie wyprowadzić cienia

malutkiego jak kot czy pies

wszystkie cienie na ścianach bloku

biegną wieczorami do nieba

najpierw zapalają niepokój

a potem wieczny odpoczynek

Małgosia nauczyła się liczyć

do dwóch lat i kilku miesięcy

nauczyła się milczeć teraz

i na wieki wieków

w kwadratach kredy gry w klasy

jej nóżki w białych rajstopkach

płoszą niesforny puch

z pierzyn rozerwanych nad samym snem.=

Barbara Gruszka-Zych "Ostatnie śniadanie", Towarzystwo Przyjaciół Sopotu, Sopot 2009

Mariusz Sieniewicz na Planecie 11

2 października autor "Walizek hipochondryka" odpowiedział na kilka pytań dotyczących książki.

Mariusz Sieniewicz "Walizki hipochondryka" - Bohater na środkach przeciwbólowych

Emil Śledziennik to bohater nowej powieści Mariusz Sieniewicza. On sam oraz to, o czym mówi, co widzi jest sednem tej prozy. To w nim mogłem się przeglądać jak w lustrze i w tym, o czym mówi widzieć swój los, siebie, a także ludzi ze swojego otoczenia. Sądzę, że nie tylko o moje otoczenie chodzi. Śledziennik to bohater w wieku 40 plus, właściwe aż che się powiedzieć, że alter ego autora (też pisarz, pracownik teatru, więcej grzechów nie pamiętam).

Rozlicza się on ze swojego życia w oczekiwaniu na bolesny zabieg w szpitalu. Wtłoczony do miejsca, w którym panuje hierarchia pacjentów, gdzie jak w wojsku pacjent w relacji z lekarzem jest przedmiotem…tutaj badań powraca pamięcią do swojej przeszłości, przywołuje sprawy teraźniejsze.

Śledziennik jest pisarzem, ale nie tym rozpoznawalnym powszechnie, piszącym poczytne kryminały, romanse czy horrory. Wierzy w wyższy sens literatury aż w końcu przyznaje się, dojrzewa do przyznania się do słabości. On też myśli o tym, by napisać łatwe czytadło, stanąć przy ściance, być sławnym, liznąć splendoru. Ile można dawać niewiele dostając w zamian?

Rozmyślania Śledziennika to jakby gotowe tematy do felietonów. Wszystko w szpitalnej atmosferze wypełnionej bólem i ketonalem. Wydawać by się mogło, że to prosty sposób na książkę (i poniekąd tak jest, Sieniewicz, mam wrażenie, celowo pisze prozę taką jaką chce, bez kombinowania, bez atrakcyjnych zwrotów akcji i jeszcze bardziej atrakcyjnych ofiar, proza człowieka dla człowieka). To jednak trudne zadanie trzymać czytelnika przy książce, w której bohater w szpitalu rozlicza się ze swoim życiem, życiem innych, jeszcze raz ustala swoją relację ze światem. Niby można pisać i pisać, ale jak to zrobić, by nie zanudzić?

Znajdziemy tu wszystko, co wypracował do tej pory Mariusz Sieniewicz. Postacie-jakby nierealne, filmowe, nieco bajkowe byty, fantazmaty. Kocica Jasnowłosa obok Hakawatiego i dotkliwe realnej Ampuły i jego bandy. Plus Fumiasta i Cyganka.

Bohater Sieniewicza jest nam bliski. Przeglądamy się w nim. Każdy z nas uwierzył kiedyś w coś, co odsunęło go od sławy, pieniędzy, splendoru i wygody. I nawet nie wiemy czy tego żałować, czy nie?

My też mamy ochotę zamknąć się w szpitalu i jechać na środkach przeciwbólowych. My też zauważamy, że dziś nawet Sofoklesa należy odnowić, poprawić, odchudzić. Nie pasuje klasyk jako taki, nie może być sobą, trzeba go stjuningować, dodać coś od siebie, by stał się obiektem pożądania. To wyraz arogancji naszego pokolenia, może w ogóle pokolenia ludzi powojennych, tęskniących za cielesnością, pustką. Chcemy być do szpiku wysrani i leccy dzięki temu. Wysrani z treści pokarmowej i sumienia.

Mariusz Sieniewicz osadza swojego bohatera w szpitalu. To rośnie we mnie do rangi jakiegoś symbolu. Oto dzisiejszy bohater, człowiek ciągle odczuwający fizyczny ból. Nieustannie babrze się w tym bólu. Albo leczy rany, albo je sobie zadaje. Nie może żyć bez poprawiania siebie, sobie nosa, ucha, wargi. Musi się odchudzać, więc sili się na siłownię, bieżnię, rower, basen, tenis. Dzisiejszy bohater to już nie olimpijczyk, ale podstarzały maratończyk, który oblizując ręką siwiznę, marszcząc pełną zmarszczek twarz mówi w dziesięciosekundowym materiale telewizyjnym z kolejnego maratonu, że pokonał siebie. Patrzę na niego i widzę jak kładzie się zaraz do szpitala na przetoczenie krwi, jak zaraz mu coś łupnie w stawie kolanowym i znów zamknie się przed światem.

Moja teza brzmi: to przeskakiwanie samego siebie to wyraz słabości. Nikt już nie ma odwagi powiedzieć, że czuje się na tyle lat ile ma? Czy ciągle musze słyszeć, że ktoś czuję się o dwadzieścia lat młodszy?

Tak oto wszyscy wylądujemy na chirurgii z ketonalem w żyłach. I szczęście mają ci, którzy są na to gotowi.

Zwracam jeszcze uwagę na tych, którzy nie idą w stronę pozowania na herosa, przeciwnie – w tym świecie wszechpotrzebnego f i t, kultu zdrowia, byczości, sprawności, młodości w zaparte idą w chorobę. Muszą ci powiedzieć, że oni mają gorzej, bo są chorzy lub chorują członkowie ich rodzin, przeto powinieneś im wybaczyć wszystko. Oni mają więcej praw i więcej im się należy, wszystko im się należy. Nie mogą długo stać, leżeć, siedzieć, w pracy pracować, na czerwonym świetle czekać, itede.

Emil Śledziennik każdego dnia w szpitalu próbuje zrozumieć sytuację, zżyma się na swoje życie. Powoli przygotowuje się do odejścia, być może nie biologicznego odejścia. I to jest jego siła. Sztuka rezygnacji.

W sumie lubię Śledziennika. Lubię jego narzekanie, akty poddawania się są bliższe krwiobiegu człowieka czekającego na bolesny zabieg, jakim jest usuwanie kamieni. Oczywiście korci mnie, by całą sytuację potraktować symbolicznie czy alegorycznie, że to zabieg na sobie, na swojej mentalności. Wykroić sobie coś z głowy, załatwić sprawy z babcią, pogodzić się ze swoim wiekiem, zawodem, relacją ze światem. To budujący akt rezygnacji z wielu imaginacji z jakimi na co dzień borykają się nasi dzisiejsi wielcy bohaterowie.

Mariusz Sieniewicz "Walizki hipochondryka" Wydawnictwo Znak, 2014

Wywiad z Joanną Dziwak

W najnowszym numerze SZAFY wywiad z autorką "Gier losowych".

"Nie wierzę, że można w ogóle nie myśleć o czytelniku, przy bliskim mi założeniu, że literatura to forma komunikacji. Nie przemawia do mnie wizja pisarza, który niczym szaman przy ognisku wypowiada średnio zrozumiałe zaklęcia, a my się mamy tym zachwycać. Ale, z drugiej strony, pisanie z nastawieniem: „chcę się wam przypodobać”, też jest bez sensu, bo książka to nie rosół w proszku, który należy wcisnąć ludziom w jak największej ilości. Powtórzę po raz kolejny: "Gry losowe" nie powstawały z ambicją: chcę odmienić wasze życie, chcę powiedzieć wam, co jest dobre, a co złe. Nie czuję się kompetentną osobą, by przemycać takie treści w swoich tekstach. Choć, być może, napiszę kiedyś książkę dużo bardziej "na serio"."

Całość Wywiad z Joanną Dziwak

51 numer SZAFY

Redakcja SZAFY zwołuje wszystkich posiadaczy łącza internetowego do czytania kolejnego numeru.

Musimy się pogodzić z faktem, że w numerze tym pojawiam się również ja. Niestety kolejny raz w rozmowie - tym razem z autorką "Gier losowych" oraz jako autor felietonu czy czegoś w tym rodzaju, no, w każdym razie, znów grafomania i cudaczenie (mrugnięcie).Reszta trzyma poziom i czyta się z zapartym tchem.

http://szafa.prezentacje.pl/

W numerze: 

POEZJA

Maria Jastrzębska, Marta Jurkowska, Marta Kucharska, Nina Manel, Karol Samsel,

Alex Tomasz Sinner, Ewa Sonnenberg, Ewa Olejarz, Joanna Vorbrodt, Marcin Zegadło

PROZA

Anna Błasiak, Karolina Dadura, Jacek Durski, Marek Kazmierski, Łukasz 

Suskiewicz,

Jerzy Reuter, Emilia Walczak, Tomasz Wiśniewski

FOTOGRAFIA-GRAFIKA-MALARSTWO

Marcin Barysz, Hugo Giza, Grodner-Buchholz, Łukasz Cyrus, Dorota Nowacka, 

Anna Zalewska, Katarzyna Wołodkiewicz

LAUREACI KONKURSU - VIII OGÓLNOPOLSKI KONKURS LITERACKI „OKNO” - Proza

Protokół konkursu, JUL2001, Ronnie, Benek, Dyseklyczna dysgrafia, Mała Mi, Pauka, Smutny, Lilly2014, Maratka

sZAFa PRESENTS:

Paweł Łęczuk - Kolędnicy

Marta Kołodziejska - Grafika da się lubić – cykl tekstów niekoniecznie poważnych o najpoważniejszej niepoważnej przygodzie, jaka mi się w życiu przytrafiła

Maja Staśko - Treny Jana Kochanowskiego – arcydzieło kinematografii (III)

ESEJ-FELIETON-RELACJE

Paweł Dąbrowski - Czytanie z ekranu

Ewa Frączek - Szanuj naukę, głupcze. Nie słuchaj Dostojewskiego

Małgorzata Południak - Moja strona 

Kamila Wasilewska-Kaczmarczyk - Plan na dziś

Maja Staśko - czytanio-ja pisanio-ja ma-ja. Lekturzenie Białosza

Marcin Włodarski - Hymn Polska - jakaś przyszłość

TEATR, FILM

Izabella Bartnicka - Komik jest człowiekiem

Natalia Pecyna - W kosmosie nie ma uczuć – nietypowa szwedzka komedia romantyczna

KRYTYKA LITERACKA-RECENZJA

Dorota Bucka - Osobliwości Wierchowiny, czyli recenzja książki Ádáma Bodora Ptaki Wierchowiny. Wariacje na temat dni ostatnich

Rafał Derda - Mózg to ranny minotaur, czyli na temat

dzikiej kości/encyklopedii utraconych szans Bartosza Konstrata * (…) cała klasa ma swojego Psychopompa, czyli na temat Umowy o Dzieło Szymona Szwarca

Ewa Frączek - Myśliwskiego - Ostanie rozdanie * Twardoch - Wieczny Grunwald

Leszek Jodliński - O fotografii Anny Wołoch 

Natalia Pecyna - Bałagan w papierach u Bodil Malmsten

Małgorzata Południak - Etykiety i wypchane jastrzębie, Guguły Wioletty Grzegorzewskiej

Klaudia Raczek - Hipertekst, remediacja, paginacja. O Przestrzeni pisma Jaya Davida Boltera * Recenzja fantastycznego ignoranta. Horror show Łukasza Orbitowskiego

Jakub Sajkowski - Niezbite dowody. Odbici ludzie. Tomasz Pietrzak, Umlauty * Linie demarkacyjne przekroczone. Marta Kucharska, Abisynia

Maja Staśko - Krótkowzroczność. O Ulissesie Jamesa Joyce’a

Janusz Taranienko - Czas, miejsca i ludzie – czyli rzeczy pospolite Teresy Radziewicz

WYWIADY:

* Mateusz Grzeszczuk

- rozmawia z Co-Sovel

* Ewelina Sasin

- rozmawia z Ericą Lehrer

* Małgorzata Południak

- rozmawia z Hugo Gizą

* Marcin Włodarski

- rozmawia z Joanną Dziwak

* Marcin Zakrzewski

- rozmawia z Łukaszem Orbitowskim

Tomasz Białkowski otwiera cykl ZŁODZIEJE JĘZYKÓW

"Złodzieje języków" to nowy cykl spotkań autorskich z literatami Warmii i Mazur, które odbywać się będą na Scenie Margines  Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie. Pierwszym przyłapanym na gorącym uczynku będzie znany i ceniony nie tylko w regionie pisarz prozy północy oraz prozy kryminalnej z ambicjami na bestseller TOMASZ BIAŁKOWSKI autor powieści "Powróz" urodzonej w sierpniu.

Spotkanie odbędzie się w poniedziałek 22 września o godzinie 18.

I znowu trzeba jechać do Olsztyna. To jakieś 100 kilometrów. Do tego w poniedziałek, ludzie mają tupet, na ósmą we wtorek do roboty przecież. Zanim wrócę do Susza i położę się spać już będzie 4 rano. Żeby tylko samochód działał. Jak wytrzymać wtorek?

Nagroda Literacka im. Henryka Sienkiewicza

Henryk Sienkiewicz to polski powieściopisarz, który napisał "Quo vadis" - książkę ekranizowaną już przez Luciena Nongueta i Ferdinanda Zeccę w 1901 roku jako film niemy. Trudno o pisarza polskiego mogącego cieszyć się taką sławą w świecie. Trudno o pisarza, który już w 1905 roku otrzymuje Literacką Nagrodę Nobla za "wybitne osiągnięcia w literaturze epickiej". 

Zawsze powtarzam uczniom, że "Krzyżacy" to nie tylko powieść historyczna. Można znaleźć w niej romans, kryminał, sensację. To bardzo - w gruncie rzeczy - współcześnie pożądana powieść, ponieważ stanowi świetny materiał na widowiskowy, hollywoodzki film wysokobudżetowy, w którym na tle historycznych wydarzeń (można je wytlić bardzo) niezwykłą miłość i dramat sensacyjnego porwania przeżyję główny bohater. 

Dlatego cieszę się, że portal Dzikabanda.pl powołał do życia Nagrodę Literacką im. Henryka Sienkiewicza przyznawaną dla najlepszej powieści popowej. Tylko ten autor może dumnie i bez cienia żenady patronować takiej nagrodzie, która na marginesie, zawsze była potrzebna. W końcu w smutnym okresie omijania księgarń potrzebni są pisarze mogący bawić szerszą publiczność swoimi książkami, bawić na dobrym poziomie literackim. 

Nagroda w wysokości 40 tyś złotych przyznawana będzie przez ośmioosobową kapitułę a ufundowana jest przez sam portal.

Więcej na stronie portalu dzikabanda.pl/

X Manifestacje Poetyckie w Warszawie

X Festiwal Literacki Manifestacje Poetyckie 2014 Warszawa 5–7 września 

(piątek – niedziela)

Ach, pomóż wspomóż dopomóż ty – jedyny jedyniutki wyjątku czuły

– odeprzeć tłumne pospolite armie reguły

(Edward Stachura, SIĘ)

            X Manifestacje Poetyckie. Zatoczyliśmy symboliczne koło od festiwalowego pikniku na skarpie Mariensztatu, przez Instytut Teatralny, Basen Artystyczny, Nowy Wspaniały Świat do Muzeum Literatury, pomieszaliśmy konwencje, narracje, gościliśmy kilkuset poetów i artystów. Co roku dyskusje i utopie, czytanie i słuchanie i zawsze na nowo odkrywana poetyka relacji w naszych „wspólnych pokojach”. W tym roku afekt, literatura i sztuka afirmatywna jako motyw główny. Na Mariensztacie, na łące, 10 lat temu, nienazwane „samo SIĘ działo”.

Zapraszamy!

Beata Gula

Manifestacje Poetyckie – wystawa plakatów Piotra Młodożeńca.

GALERIA W-Z, schody ruchome pod Pl. Zamkowym – 1 - 30 września 2014

Na wystawie prezentujemy plakaty Piotra Młodożeńca i kilka wierszy jego dziadka Stanisława (1895-1959), jednego z najwybitniejszych polskich futurystów. Wybraliśmy poezję pełną afirmacji i malarskiej wyobraźni, korespondencję przeszłości z przyszłością. Plakaty Piotra towarzyszyły dziesięciu edycjom Festiwalu, były wizualną manifestacją poetycką. Upodmiotowieniem litery. Przeobrażeniem tekstu w obraz, a obrazu w tekst.

http://www.cultus.org.pl/galeria-w-z/

PIĄTEK (5 września 2014)

Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza, Rynek Starego Miasta 20

18.00 OTWARCIE FESTIWALU

18.15 DYSKUSJA: Literatura i sztuka afirmatywna

Prowadzenie: Michał Czaja

Goście: Przemysław Czapliński, Monika Glosowitz, Igor Stokfiszewski, Jaśmina Wójcik

Tematem przewodnim panelu będzie afirmatywność i afekt. Zależy nam przede wszystkim na tym, byśmy mogli wspólnie poszukać konkretnych zjawisk w literaturze i sztuce, które określają potencjalne warunki wyjścia z negatywności. Chcielibyśmy przyjrzeć się sztuce i literaturze jako miejscu, w którym to, co możliwe, nieustannie ustanawia swoją podmiotowość w sieci delikatnych struktur społecznych. Potencjał literatury i sztuki może stanowić dla nas punkt wyjścia do rozważań nad etyką afirmatywną, poetyką  relacji, empatią, odpowiedzialnością autora i odbiorcy. Porozmawiamy, w jaki sposób sztuka i literatura jako formy komunikacji oddziałują na inne formy współistnienia, na ile potrafią stać się laboratorium konstruktywnych utopii, siecią wymiany.

PIĄTEK (5 września 2014)

Galeria Czułość, ul. Widok 5/7/9

Czułość to oddolny, niezależny, awangardowy ruch w fotografii współczesnej. Współorganizująca się grupa artystów młodego pokolenia i wolnomyślicieli z innych, towarzyszących nam dziedzin sztuki i kultury. Prowadzimy odważne projekty wystawiennicze, wydajemy ziny, bezkompromisowo zabieramy głos w dyskusjach na temat sztuki współczesnej. Czułość powstała 29 lipca 2010 r. z inicjatywy Janka Zamoyskiego i Witka Orskiego w kamienicy 5­10­15, na ul. Mokotowskiej 73 w Warszawie. W grudniu 2010 r. przeniosła się do willi na Saskiej Kępie, na ul. Dąbrowiecką 1A. Od marca 2013, dzięki mecenatowi Griffin Art Space, rezydowała w zachodniej oficynie zabytkowej Hali Koszyki. Obecnie mieści się na ul. Widok i prowadzona jest przez Janka Zamoyskiego.

W 2013 roku Czułość otrzymała nagrodę za najlepszą prezentację na targach sztuki Viennafair The New Contemporary.

21.00 CZYTANIE: Kamila Janiak, Grzegorz Jędrek, Szczepan Kopyt

21.30 KONCERT: Starego

Paweł Gawlik - wokal

Filip Jaremko - perkusja

Jędrzej Kołtunowicz - saksofon

Magdalena Siemieniako - gitara

Mateusz Śmigasiewicz - gitara basowa

Wiktor Świątkowski – gitara

Założyliśmy zespół w 2012 roku. Ja, czyli Paweł Gawlik, piszę teksty i śpiewam. Zespół odpowiada za muzykę, w którą się w zasadzie nie mieszam. Filip Jaremko, nasz perkusista, ukuł na nasze brzmienie określenie "poetycki bastard punk dla całej rodziny" i wszystkim z zespołu się ono spodobało, bo wcześniej nie wiedzieliśmy jak nazwać tę wypadkową naszych doświadczeń i gustów. Dla części z nas, w tym mnie, to pierwszy zespół w życiu. Dla niektórych kolejny. Mamy też w swoim manszafcie absolwenta Akademii Muzycznej. Połowa zespołu twierdzi, że umie czytać nuty. Najmłodszego członka zespołu od najstarszego dzieli pięć lat.

No i tak. Zagraliśmy dotąd prawie 30 koncertów, napisaliśmy prawie 30 piosenek. Wszystkie po polsku, więc przy dobrym nagłośnieniu można posłuchać i muzyki, i słów. Ostatnio zagraliśmy wszystkie nasze kawałki na jednym występie i wyszło nam, że możemy grać przez 3 godziny. Co nas bardzo cieszy, bo lubimy się nie spieszyć na scenie.

https://www.youtube.com/watch?v=59KTqixGnAw

22.00 CZYTANIE: Konrad Góra, Elżbieta Lipińska, Natalia Malek, Robert Rybicki

22.40 PROJEKT: raWar - Maria Cyranowicz

RAWAR :::: MONOLOG BABY Z BLOKU :::: HISTORIA MÓWIONA :::: RAWAR

RAWAR to projekt tekstowy dedykowany dla rodzimych użytkowników języka

polskiego. Zapewnia komfortowy i bezpieczny odbiór niezniekształconej historii

mówionej o najwyższej jakości doświadczenia osobistego. Wyposażony w obsługiwane

intuicyjnie elementy interpretujące umożliwia optymalne odwzorowanie dźwięku

źródłowego. Specjalnie profilowane sekwencje głosowe pozwalają na wygodne i

wszechstronne manewrowanie wszystkimi lokacjami. Otwarta konstrukcja tekstowa

precyzyjnie pochłania szumy z otoczenia. Gwarantowany zerowy poziom utraty uwagi.

RAWAR :::::: ABY BIAŁOSZEWSKI BYŁ BARDZIEJ CZYTELNIĄ ::::::: RAWAR

23.00 KONCERT: Tlenek Jazzawy

Staś Legus: battery (barabany)

Tomek Świtalski: sax.tenor

23.20 CZYTANIE: Kamil Brewiński, Michał Krawiel, Szymon Szwarc

24.00 KONCERT: Obligatory Cripples

bathroom punk

Kasia - drums

Szymon - voc

Maciek - guitar/voc

"NIGGA PLEASE. Było strasznie. Zjarana perkusistka nie bardzo ogarniała, co się dzieje na scenie. Gitarzysta coś tam sobie rzępolił, a wokalista, jak na wokalistę przystało, darł się. Wszystko razem brzmiało, jak nieudana podróbka Monotonix. MASAKRA."

wolnamuzyka.blogspot.com

http://badindian.bandcamp.com/album/dinosaurs

SOBOTA (6 września 2014)

Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza, Rynek Starego Miasta 20

WSPÓLNY POKÓJ

"Wspólny pokój" wziął się z odwróconego tytułu eseju Virginii Woolf z 1929 roku. Autorka zauważała, że kobietom do pisania są potrzebne dwie rzeczy – trochę swoich pieniędzy, a także tytułowy "własny pokój". Dzisiaj, gdy własne lokum i niezależność finansowa przestały być dla nich nieosiągalnymi luksusami, jest im potrzebne co innego, a mianowicie "wspólny pokój". Chodzi tu o takie miejsce w języku, w którym pojedyncze kobiece idiolekty i doświadczenia mogłyby się spotkać. Tak powstało nasze seminarium – grupa dyskusyjna – klub miłośniczek czytania i pisania – lusterko osobliwości – wspólny pokój wędrujących matek i nomadek.

UCIECZKA Z ORANŻERII Trawy zabiorą głos. Poeci włożą do brzucha warzywną ścianę, a rzeżucha będzie się przemieszczać.

Dominika Święcicka

INSTALACJA WSPÓLNEGO POKOJU: Pszczoły Live, Żółw, Sekrety, Pozytywki

12.00 WARSZTATY: Zróbmy, dziewczyny, piramidę futryn, czyli jeszcze kilka pytań o siostrzeństwo (część 1)

Prowadzenie: Joanna Mueller

Warsztatowiczki: Monika M. Błaszczak, Katarzyna Czeczot, Maria Cyranowicz, Jakub Głuszak, Beata Gula, Katarzyna Hagmajer, Aneta Kamińska, Joanna Łańcucka, Justyna Radczyńska, Bianka Rolando, Ola Wasilewska + goście

                                           

Idea siostrzeństwa pojawiła się w 1970 roku wraz z antologią Sisterhood is Powerful pod redakcją Robin Morgan. Od tego czasu wypływała na powierzchnię wraz z kolejnymi nurtami feminizmu, jednak równie regularnie bywała znoszona przez prądy wobec niej krytyczne (by przywołać choćby redefinicję siostrzeństwa według Bell Hooks).

Podczas seminarium we Wspólnym Pokoju spróbujemy jeszcze raz zadać pytania o solidarność kobiet lub – odwrotnie – o poczucie wykluczenia pewnych doświadczeń (przekonań, języków, perspektyw – w tym także perspektywy „bratniej”, męskiej) ze współczesnych debat feministycznych.

Postaramy się jednak, żeby nie była to jałowa rozmowa o ogólnikach. Celem naszego spotkania będzie stworzenie tekstów (wierszy, kolaży słowno-obrazkowych, odezw, ulotek, wyznań, wyklejanek itp.), w których pokażemy, co nas prywatnie uwiera we współczesnym siostrzeństwie, co nas z niego wyłącza i co nie pozwala nam mówić w imieniu kobiet naprawdę „wspólnym głosem”.

Zachętą do tworzenia własnych tekstów niech będzie cytat o „dziewczyńskiej piramidzie futryn” pożyczony z wiersza Próba doszorowania Justyny Bargielskiej. Oprócz utworów autorki Nudelmana będziemy czytać wiersze innych poetek i poetów oraz wyimki ze sztandarowych dzieł feministycznych poświęconych sisterhood. Jako lektury pomocnicze (dla chętnych) chciałabym polecić powieść Raj Toni Morrison, Cwaniary Sylwii Chutnik, Matkę feministkę Agnieszki Graff, a jako kontekst filmowy – miniserial Top of the Lake w reżyserii Jane Campion. Wszelkie własne „odniesienia siostrzańskie” w książkach, filmach, sztukach wizualnych – będą mile widziane.

Na seminarium zapraszam wszystkich, którzy czują, że sisterhood – chociaż powerful – zachowuje się czasem jak Robin Hood: kradnie prywatne języki, przykrawa do sztancy i obdziela wszystkim po równo. Będziemy podkradać zawłaszczone przez feministyczną Robin Hoodkę słowa i szkicować wizje siostrzańskich (ale też braterskich) relacji od nowa. Przynieście swoje cegiełki do „piramidy futryn” – i do zobaczenia we Wspólnym Pokoju!

13.30 CZYTANIE 1: Małgorzata Lebda, Joanna Łańcucka, Bianka Rolando, Ewa Sonnenberg, Renata Senktas

14.30 BIOFILIA. To pogadanka o rzeżusze, w którą wrasta ludzka skóra, interrorze, sprawczym oddzieleniu, wynaturzeniu, przesadzie.

Katarzyna Czeczot

15.00 WARSZTATY: Zróbmy, dziewczyny, piramidę futryn, czyli jeszcze kilka pytań o siostrzeństwo (część 2)

Prowadzenie: Joanna Mueller

Warsztatowiczki: Monika M. Błaszczak, Katarzyna Czeczot, Maria Cyranowicz, Jakub Głuszak, Beata Gula, Katarzyna Hagmajer, Aneta Kamińska, Joanna Łańcucka, Justyna Radczyńska, Bianka Rolando, Ola Wasilewska + goście

16.00 CZYTANIE 2: Katarzyna Hagmajer, Aneta Kamińska, Joanna Łańcucka, Justyna Radczyńska, Joanna Mueller

17.00 Gdy tylko czuję się oglądany, seminarium o fotograficznej (nie)prawdzie, literackiej migawce i przenikalności sztuk

Prowadzenie: Natalia Malek, Zbigniew Libera, Jerzy Jarniewicz

Goście: Małgorzata Lebda, Maria Cyranowicz, Martyna Tomczyk

Seminarium poświęcone korespondencji sztuk wizualnych, w szczególności fotografii oraz literatury, będące zwieńczeniem rocznego cyklu spotkań o literaturze i sztuce kobiet pt. „Wspólny Pokój”. Przyjmując za motto dwuznaczny cytat ze Światła obrazu. Uwag o fotografii Rolanda Barthes’a, przyjrzymy się, jakie opowieści snuje fotografia oraz jakie obrazy powołuje literatura i jakie relacje obie te sztuki budują ze swoimi odbiorcami. Poszukamy dokumentalnego, często splecionego z biografią, rodowodu wielu „fotograficznych zapisów”, zadamy pytania o to, co Susan Sontag nazwała „zależnością od obrazów”. Pamiętając o genderowym wymiarze relacji widz-obiekt spojrzenia i o przemocy często kryjącej się w spojrzeniu, przeczytamy teksty i obejrzymy fotografie, które przekraczają tak zarysowaną dychotomię.

W trakcie seminarium Zbigniew Libera dokona projekcji wybranych przez siebie fotografii, natomiast uczestniczki spotkania przeczytają swoje wiersze, inspirowane sztukami wizualnymi.

Wszystkie teksty zostaną zeskanowane i będą dostępne w formie pdf-ów dla zainteresowanych spotkaniem.

12.00 – 19.00 WSPÓLNY POKÓJ

KAWA I CZASOPISMA

Czasopisma literacko-artystyczne to nieodłączna część życia literackiego. Miejsce debiutów, kolejnych prezentacji, a także szkiców krytycznych i mniej rozbudowanych recenzji, ale równie ważnych dla podtrzymania twórczego fermentu. W trakcie Manifestacji Poetyckich zapraszamy do specjalnie zaaranżowanego miejsca, w którym będzie można przejrzeć prasę literacko-artystyczną i napić się kawy. Na chwilę relaksu i inspirującą lekturę zaprasza Fundacja Otwarty Kod Kultury - organizator cyklu Kawa i czasopisma, czyli wspólnego czytania prasy kulturalnej.

http://facebook.com/kawa.i.czasopism

http://czytelnia.czasopism.pl

http://fundacja.czasopism.pl

SUBSTANCJE ŻRĄCE: do którego pokolenia wstecz możliwy jest warzywny palimpsest? Jak smakuje marchew w pantumie? Co to? A tamto? Można paluchami?

Jadłabym, ale się boję. Ja już jadłem, tak.

Człowieku.

Monika M. Błaszczak i Konrad Góra

+ WYSTAWY:

KRZYSZTOF ŻWIRBLIS: Nowe miasto

współpraca: Monika M. Błaszczak

„Chcę zaproponować napotkanym przeze mnie przechodniom i mieszkańcom Nowego Miasta wskazanie poetyckich elementów otoczenia, które sfotografuję.

Szczególnie liczę na udział mieszkańców zamkniętego podwórza przy Rynku Nowego Miasta 17. Duże z zielenią i ławkami, karmnikami dla ptaków stanowi oazę, ale zamkniętą. Hortus conclusus, bez jego duchowych treści, zamknięty dla przechodniów oraz  nadużywających alkoholu biesiadników i zasypiaczy. Mam nadzieję, że uda mi się nakłonić niektórych mieszkańców do udziału w reportażu fotograficznym oraz wypożyczenia przedmiotów, które mają znaczenie wykraczające poza ich materialność. Byś może znajdą się tam także ich własne teksty i prace artystyczne.

Mieszkańcy nie wystąpią jako aktorzy aktywistycznego działania w sprawie o… czy za… Spróbujemy wspólnie odczytać kilka nawarstwiających się na siebie tekstów, oryginalnych i rekonstruowanych, tych z urbanistycznej ramy i tych domowych, osobistych. Po to by odczuć symboliczną strukturę rzeczywistości i własnego doświadczenia.”

                                                                          

                                                                                                Krzysztof Żwirblis                 

Wernisaż wystawy 6 września o godz. 18.00

JOANNA ŁAŃCUCKA: Hafty, Studium Świętości

W ramach Wspólnego Pokoju prezentuję 7 haftów, które wykonałam na przestrzeni ostatnich kilku lat. Można w nich znaleźć elementy zaczerpnięte z natury, popkultury oraz ludowej ikonografii sakralnej.

Druga część wystawy to cykl rysunków pt. „Studium świętości”, wykonanych tuszem na papierze. Stanowią one rozwinięcie tematów, które poruszam w haftach i odnoszą się do sfery świętości postrzeganej poprzez przedmioty oraz symbole charakterystyczne dla naszej kultury, naznaczonej silnym wpływem religii chrześcijańskiej.  

SŁAWEK DERA: Kolażówka

Kolażówka Sławka Dery to podszczypywanie rzeczywistości za pomocą papieru, nożyczek (i czasem kamienia).

Wszystkie kolaże autora obejrzeć można na facebookowej stronie "Kolażówka". Na żywo wystawiane będą po raz pierwszy podczas X Manifestacji Poetyckich.

OLA WASILEWSKA: Brzydkie Sny

PAWEŁ KOZIOŁ: Kolaże, montaże

SOBOTA (6 września 2014)

Klub Księgarza, Rynek Starego Miasta 22/24

MINIKONGRES CZASOPISM LITERACKO-ARTYSTYCZNYCH

Pomysł minikongresu zrodził się w odpowiedzi na nurtującą nas wszystkich – redaktorów, autorów, czytelników i wydawców – od lat sytuację (finansową, rynkową, uznaniową, kulturotwórczą) prasy kulturalnej w Polsce. Do powstania tej idei przyczyniły się również doświadczenia kilkumiesięcznej działalności gospodarzy minikongresu w Koalicji Czasopism, z ramienia której powołana została przy Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego grupa robocza ds. priorytetu „Czasopisma”. Celem kongresu jest wsparcie niektórych postulatów Koalicji wobec niewystarczalności jej dotychczasowych działań, a także ewaluacja celów strategicznych polityki kulturalnej państwa dotyczącej priorytetu „Czasopisma”. Kongres nie jest jednak oficjalnym zjazdem Koalicji Czasopism.

Gospodarze: : Michał Kasprzak („Wakat/Notoria”); Agnieszka Kozłowska (Fundacja Otwarty Kod Kultury); Piotr Czerniawski, Marcin Czerwiński, Paweł Piotrowicz („Rita Baum”)

12.00-12.30 Wprowadzenie

12.30–14.00 Panel dyskusyjny: „Od marginesów do centrum kultury. Kto powinien w Polsce finansować kulturę, która się (nie) opłaca?”.

„Coraz więcej pojawia się na obrzeżach. Trzeba zważać na małe rzeczy i za nimi podążać” – pisał swego czasu Ernst Bloch. Podczas panelu otwarcia minikongresu czasopism chcielibyśmy doprowadzić do konfrontacji dwóch modeli wytwarzania oraz finansowania kultury w Polsce, które umownie nazwiemy: oddolnym oraz sterowalnym. Zapytamy, jakie inicjatywy powinny być uprzywilejowywane przez grantodawców państwowych. Duże i głośne wydarzenia lub publikacje, których miarą wartości pozostaje frekwencja odbiorców, czy może działania niszowe, które nie mogą liczyć na inne niż mecenat państwa (np. komercyjne) źródła finansowania, a jednak w istotny sposób odznaczają się na mapie kulturalnej kraju? Przedsięwzięcia konserwujące kulturowe, rynkowe i społeczne status quo, czy te, które działają na rzecz szeroko pojętej misji i zmiany społecznej (w tym – przełamywania społecznych, geograficznych i ekonomicznych barier w dostępie do dóbr kultury)? Jaki wpływ powinno mieć społeczeństwo obywatelskie na politykę kulturalną państwa?

14.15–15.00 Prezentacja raportów (dotyczących czytelnictwa prasy oraz priorytetów polityki kulturalnej państwa)

15.00–17.00 Prace kongresowe

Stolik 1. – Przygotowanie listu do Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego ws. zwiększenia budżetu priorytetu „Czasopisma”

Stolik 2. – Analiza celów strategicznych priorytetu „Czasopisma” i wypracowanie propozycji zmian w preambule regulaminu priorytetu

Redaktorów chętnych wziąć udział w pracach kongresu prosimy o zapisy pod adresem wakat.online@gmail.com

17.00–18.00 Prezentacja wyników prac kongresu i dyskusja

18.30–20.00 Panel dyskusyjny: „Trash po polsku”.

Uczestnicy: Joanna Bednarek, Clara Zgoła

Prowadzenie: Michał Kasprzak

„Trash” to między innymi „śmieć”, „śmietnik”, „rynsztok”. Odnosi się do tego, co prostackie, ordynarne, obsceniczne, perwersyjne, a niekiedy wręcz – pornograficzne. Znamionuje niższe rejestry kultury, instynkty i obsesje społeczne, określa to, co jest utrzymywane w dole lub zostało zepchnięte na margines przez neoliberalny konsensus. Poprzez swoje rozmaite etymologie mógłby wskazywać na kategorię ludzi-odpadów, których pozbawiono głosu lub nie zaproszono do wspólnego stołu podczas projektowania republiki. Mógłby zatem reprezentować tych, którzy pozostają poza wszelką reprezentacją (lub znanymi nam modelami reprezentacji), albowiem jako odpady (zbędne resztki) nie mogą zostać zrecyklingowani i włączeni w proces reprodukcji systemu. To resztki, dające znać o sobie co najwyżej w języku symptomalnym – za pomocą bełkotu, onomatopei, szumu (jako głosu szumowin). Trash łączy więc w sobie wymiary estetyczny i klasowy. Na ile byłby nośną kategorią opisową dla polskiej krytyki kultury? W jaki sposób polska literatura upomina się o przestrzenie trashowe?

SOBOTA (6 września 2014)

Staromiejski Dom Kultury, Piwnica Largactil, Rynek Starego Miasta 2

15.00 SPOTKANIE: Trzech Wiejskich Filozofów: Krzysztof Bieleń, Jacek Mączka, Michał Sobol

Prowadzenie: Adam Wiedemann

Na to spotkanie chciałbym zaprosić poetów z mojego mniej więcej pokolenia (Jacek Mączka urodził się w 1965-ym roku, Krzysztof Bieleń w 1967-ym, Michał Sobol w 1970-ym), pozostających na marginesie życia literackiego z racji łączącej ich „prowincjonalności” - wszyscy trzej zamieszkują małe galicyjskie miejscowości i rzadko się stamtąd ruszają. Mają jednakże na swym koncie spore osiągnięcia na skalę ogólnopolską: Nagroda im. Iłłakowiczówny, zwycięstwo w Tyskiej Zimie Poetyckiej, nominacje do Gdyni i „nagrody Szymborskiej”. Ich poezja wbrew pozorom nie ma charakteru lokalnego, nie są oni „piewcami swojej okolicy”, wręcz przeciwnie, właśnie oni wydają (mi) się w tej chwili poetami najbardziej uniwersalnymi, zdającymi sobie sprawę z ciężaru bagażu kulturowego, jaki niesiemy. Mimo że tylko Sobol ma wykształcenie filozoficzne (pozostali dwaj są filologami), wszyscy trzej uprawiają „poezję myśli”, nieefektowną acz mistrzowską formalnie, skupioną raczej na refleksji niż na hołdowaniu jakimkolwiek modom. Jednocześnie, rzecz jasna, w ich utworach ważne miejsce zajmuje natura tudzież tak czy owak pojmowana „wiejskość” - warto się jednak zastanowić, czy „miasto” jako temat już nam się trochę nie znudziło, czy nie przeżywa ostatnio pewnego kryzysu. Spotkanie polegałoby na czytaniu wierszy przerywanym dyskusją.

SOBOTA (6 września 2014)

Centrum Zarządzania Światem, ul. Okrzei 26

Gospodyni wieczoru: Katarzyna Hagmajer-Kwiatek

21.00 CZYTANIE: Barbara Klicka, Ewa Sonnenberg, Rafał Skonieczny, Szymon Słomczyński, Dariusz Pado

Akompaniament na gitarze basowej Małgorzata TEKLA Tekiel

21.30 KONCERT: Dog Whistle

Specjalistki od dwuminutowych piosenek, granych na dwóch chwytach. Zaczynały mocno osadzone w estetyce amerykańskiego lo-fi z lat 80, dopóki części setu nie zaczęły śpiewać po persku. Coverują między innymi irańskiego króla disco Arasha oraz dawne ludowe piosenki z prowincji Fars. Ostatnio poważnie rozważają rozbudowanie techniki grania o trzeci akord. Ich debiutancka płyta jest już gotowa i ukaże się wkrótce. Koncert na Manifestacjach Poetyckich to okazja do sprawdzenia ich kolejnego talentu - recytatorskiego, w bon motach irańskiej poezji.

Ania: śpiew, gitara, bas

Lena: śpiew, komunijne Casio, bas

22.15 CZYTANIE: Maciej Taranek, Rafał Różewicz, Piotr Janicki, Rafał Rutkowski

23.00 KONCERT: FORMACJA FANTAZMAN

Cezary Kęder – wokal,

Sebastian Pypłacz - elektronika, głos,

Piotr Sokołowski – bas

Formacja Fantazman nie ma stałego składu – jest dziełem w toku, rozpiętym między muzyką a literaturą. Rdzeń zespołu tworzą Sebastian „Stian" Pypłacz oraz Cezary K. Kęder.

W listopadzie 2012 roku ukazała się pierwsza płyta Formacji, zatytułowana „Tu będę”, muzycznie łącząca ambient i electro-pop. EP i CD „Tu będę” (2012) powstały w ramach projektu promującego wydaną przez Wydawnictwo FA-art książkę Christiana Krachta Tu będę w słońcu i cieniu (2011).

Od 2013 roku Formacja Fantazman zaprasza do współpracy muzyków, z którymi przygotowuje nowe aranżacje utworów znanych z debiutanckiej płyty, covery utworów innych artystów oraz pracuje nad kolejnymi własnymi projektami. W roku 2014 występuje w składzie Cezary K. Kęder (wokal), Sebastian Pypłacz (programowanie elektroniki, wokal), Piotr Sokołowski (bas, wokal) i ogrywa materiał na przygotowywaną EP „Skomlenie”.

https://www.facebook.com/formacja.fantazman

https://www.FA-art.pl/Formacja-Fantazman

23.30 KONCERT: OJ - Krzysztof Gryko

Projekt poetycki na bouzouki i wokal, w których polskie 'ja' zderza się z orientalnym 'aj'. Skoro melodia staje się własnością wiersza, to wiersz staje się własnością melodii. 

Oni zrobić nic nie mogli, wiersz się modli do melodii.

00.00 CZYTANIE: Joanna Dziwak, Joanna Lech, Martyna Tomczyk

00.25 MARATON

NIEDZIELA (7 września 2014)

Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza, Rynek Starego Miasta 20

WSPÓLNY POKÓJ

UCIECZKA Z ORANŻERII: DOMINIKA ŚWIĘCICKA

INSTALACJA WSPÓLNEGO POKOJU: Pszczoły Live, Żółw, Sekrety

11.00 ŚNIADANIE -  SUBSTANECJE ŻRĄCE

12.00 WYKŁAD: LABORA ET AMA. O życiu i twórczości Tove Jansson oraz o tym, skąd się biorą trolle.

Prowadzenie: Justyna Czechowska

Tove Jansson, znana na całym świecie jako twórczyni świata trolli zwanych Muminkami, była córką rzeźbiarza i rysowniczki, ukończyła studia malarskie, a swoje pierwsze pieniądze zarobiła jako nastolatka ilustrując okładki fińskiego satyrycznego magazynu. Skąd zatem u tak mocno związanej z obrazem artystki pomysł na pisanie? Po ukończeniu w 1970 roku serii o Muminkach, Jansson poświęciła się malarstwu i pisaniu wyłącznie dla dorosłych. Mini powieści i opowiadania stały się idealną formą dla jej twórczości, w której opisuje swój świat: pracę, miłość i sztukę. 

12.30 WYKŁAD: "Chodzi o to, aby zmienić świat". Komunistki i duch transgresji

Prowadzenie: Agnieszka Mrozik

Kim były kobiety zaangażowane w komunizm? Dlaczego stawały się komunistkami i co miała do tego płeć? Jaka była ich pozycja w ruchu robotniczym i w partii? Jak wyglądała ich wizja lepszego świata, także dla kobiet? Odpowiedzi na te pytania poszukamy w tekstach wspomnieniowych polskich działaczek komunistycznych przed- i powojennych, w publicystyce komunistycznych teoretyczek i utworach literackich radykalnie lewicowych pisarek (m.in. Wandy Wasilewskiej, Janiny Broniewskiej, Romany Granas, Heleny Bobińskiej, Heleny Krahelskiej, Jadwigi Siekierskiej). Ich twórczość przynosi interesujący, choć zapomniany wzorzec kobiecej podmiotowości i zaangażowania politycznego, inny niż dominujący dziś – indywidualistyczny, sprywatyzowany – język opisu uwikłania kobiet w patriarchalne i kapitalistyczne stosunki społeczne oraz walki przeciwko temu uwikłaniu, inny niż patriarchalny, monogamiczny model rodziny, inne spojrzenie na seksualność. Wyłania się z tej twórczości wizja komunizmu jako projektu transgresji płciowej, klasowej, seksualnej, narodowej. Nas interesować będą także granice tej transgresji – tak w literaturze, jak i w życiu.

13.00 CZYTANIE: Basia Klicka, Agnieszka Kozłowska, Joanna Łańcucka, Anna Piwkowska, Joanna Wajs

14.15 DYSKUSJA: Czytam, bo lubię – rozmowa o powieściach dla dziewcząt

Prowadzenie: Sylwia Głuszak

Uczestnicy: Grażyna Bąkiewicz, Anna Piwkowska, Joanna Wajs

Dziewczyny czytają więcej książek niż ich rówieśnicy, więcej niż rodzice. Autorka książek dla młodzieży, redaktorka i literaturoznawczyni porozmawiają o tym, jakiego rodzaju literaturę wybierają młode czytelniczki, czego od niej oczekują i czy polska oferta wydawnicza spełnia ich oczekiwania. Zapraszam do uczestnictwa w dyskusji o współczesnej polskiej literaturze dla dziewcząt.

11.00 – 16.00 WSPÓLNY POKÓJ

KAWA I CZASOPISMA

+ WYSTAWY:

KRZYSZTOF ŻWIRBLIS: Nowe miasto

Wernisaż wystawy 6 września o godz. 18.00

JOANNA ŁAŃCUCKA: Hafty, Studium Świętości

SŁAWEK DERA: Kolażówka

OLA WASILEWSKA: Brzydkie Sny

PAWEŁ KOZIOŁ: Kolaże, montaże

NIEDZIELA (7 września 2014)

Staromiejski Dom Kultury, Piwnica Largactil Rynek Starego Miasta 2

11.00 – 16.00 Czytelnia u Baby Jagi

Prowadzenie: Dorota Brodowska, Magdalena Luboradzka

Gdzie mieszka Baba Jaga? Co jada na obiad, w jaki sposób czaruje i jak to się stało, że w jej domu pojawił się czarny kot? A przede wszystkim: skąd wzięła się ona sama i czy zawsze należy się jej bać…?

Poznajcie tajemnice czarownicy! Będziemy czytać, opowiadać, rysować, przygotowywać magiczne eliksiry i jeść przysmaki ze spiżarni Baby Jagi. Zapraszamy do jej niezwykłej siedziby, która na jeden dzień stanie się czytelnią, czarodziejskim laboratorium i miejscem pełnym niespodzianek dla dzieci i rodziców.

NIEDZIELA (7 września 2014)

Klub Księgarza, Rynek Starego Miasta 22/24

13.00 – 14.30 OTWARTY TURNIEJ JEDNEGO WIERSZA

NIEDZIELA (7 września 2014)

Galeria Czułość, ul. Widok 5/7/9

18.00 CZYTANIE: Marcin Sendecki, Andrzej Sosnowski, Maciej Melecki, Adam Wiedemann

19.00 KONCERT: MSUFASSP (Mega Super Ultra Funky American Sexy Sound Performance)

Zbigniew Libera, Ewa Małas

19.30 PROJEKT: Kapibary (KPB)

Gdy wrażliwość spotyka się z brutalnością. Gdy chamstwo spotyka się z kulturą. Gdy słowo spotyka się z nutą. To co? Nic dobrego z tego nie może wyjść. Krzyś Bąk i Kuba Przybyłowski (pseudo.) udowadniają, że to prawda.

Ekskluzywny projekt muzyczny dwóch najsłynniejszych warszawskich, acz nie pochodzących z Warszawy (Grudziądz, Ostrowiec) poetów. Projekt którym chcą udowodnić, że literę i nutę da się nagiąć do granic wytrzymałości niematerii.

20.00 CZYTANIE: Bartosz Konstrat, Michał Czaja, Seweryn Górczak, Jakub Głuszak, Monika M. Błaszczak

21.00 KONCERT: Black Coffee

Maciej Żychowicz - gitara, wokal

Stanisław Legus - Perkusja

Jakub Tyro-Niezgoda – Bas

Tomasz Świtalski – sax (gościnnie)

Przez całe trzy lata działalności dostaliśmy tylko dwie recenzje. Łukasz Kamiński z „Gazety Wyborczej” napisał o nas "Porozumienie w jazgocie, hałasie i psychodelii". Z kolei redaktor z portalu wearefrompoland.blogspot.com zarzucił nam brak dobrych, rokenrolowych piosenek i napisał, że bycie „stylish” samo w sobie nie wystarczy. Generalnie zgadzamy się z jedną i drugą. 

Ćwiczymy, nagrywamy, myślimy, pracujemy i pomieszkujemy w Czułości.

Czasem gra z nami Tomek Świtalski - obiecał zagrać i tym razem.